خلاصه

• گروهی با بیش از 100 ماده شیمیایی که در حین سوخت ناقص زغال سنگ، نفت، گاز، چوب، زباله و سایر مواد آلی تشکیل می شوند.
• سرطانهای مرتبط: سرطان ریه و پوست، به اضافه سایر سرطانها بر اساس شواهد محدود
• مهمترین مسیر مواجهه: استنشاق، تماس پوستی
• منابع اولیه: محصولات ثانویه ناشی از احتراق ناقص (بعنوان مثال زغالسنگ، گاز، چوب، زباله و سایر مواد آلی مانند تنباکو و گوشت کباب شده روی آتش زغال) و تولید و فراوری بنزین
• مواجهات شغلی: مطالعات نشان داده حدودا 467 هزار کانادایی در محل کار خود (در درجه اول در رستورانها، محل های نگهداری و تعمیر اتومبیل و پمپ بنزینها) در معرض مواجهه با PAH ها هستند.
• مواجهات زیست محیطی: از طریق دود تنباکو، دود ناشی از سوخت چوب و هوا، آب و غذای آلوده
• حقیقت سریع: PAH ها در غذاها، غلات و جو و گندم دوسر، گوشت و سبزیجات دود اندود شده، کباب شده، سرخ شده و کباب شده روی آتش زغال وجود دارند.

اطلاعات کلی

هیدروکربن های معطر چندحلقه ای (PAH ها) گروهی با بیش از 100 ماده شیمیایی هستند که در حین سوخت ناقص زغالسنگ، نفت، گاز، چوب، زباله و سایر مواد آلی مانند تنباکو و گوشت کباب شده روی آتش زغال تشکیل می شوند [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 92 (2006) (PDF)،2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)،3National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Polycylic Acomatic Hydrocarbons (2014) (PDF)]. برای دستیابی به فهرست کامل مواد شیمیایی طبقه بندی شده درذیل گروه PAH به نمودار آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) مراجعه نمایید [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 92 (2006) (PDF)]. PAH ها به طور طبیعی تشکیل می شوند و در کل به شکل ترکیبات پیچیده (یعنی در محصولات ناشی از احتراق ) هستند [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)]. مواد شیمیایی PAH خالص ممکن است از بیرنگ تا زرد مایل به طلایی بوده و بوی آنها خفیف و خوشایند است [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)،3National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Polycylic Acomatic Hydrocarbons (2014) (PDF)]. بیشتر PAH ها در آب قابل حل نیستند [3National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Polycylic Acomatic Hydrocarbons (2014) (PDF)].

PAH ها بر اساس مقاومت های مختلف و شواهد سرطانزایی در مطالعات حیوانی و انسانی، توسط IARC به گروههای 1، 2A، 2B و 3 طبقه بندی شده اند [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 92 (2006) (PDF)]. شواهد سرطانزایی PAH در انسانها اساسا ریشه در مطالعات روی کارگرانی دارند که در معرض مواجهه با ترکیبات حاوی PAH هستند. سرطانهای انسانی مرتبط با این ترکیبات، عمدتا پس از استنشاق و مواجهه پوستی، به ترتیب در ریه ها و پوست اتفاق می افتند [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)]. به دلیل آنکه اغلب PAH ها در ترکیبات پیچیده یافت می شوند، ارزیابی عوارض سرطانزایی هر یک از PAH ها دشوار است [4Health Canada. Priority Substances List assessment report (CEPA) for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (1994) (PDF)]. مطالعات حیوانی نشان می دهند که تعدادی از PAH های خالص، سرطانزا هستند [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)].

مواجهات شغلی که با PAHS ارتباط دارند، توسط IARC به گروه های 1 و 2A طبقه بندی شده اند [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 92 (2006) (PDF)،5International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 100F (2012)]. مانند PAH های مختلفی که توسط IARC ارزیابی شده اند، این مواجهات شغلی با سرطانهای ریه و پوست در انسانها ارتباط دارند. مواجهه شغلی در حین تولید آلومینیوم بعنوان دلیل قطعی سرطان مثانه نیز طبقه بندی شده است؛ این ارتباط می تواند به واسطه مواجهات PAH باشد، اگرچه تفکیک تاثیرات PAH ها از سایر مواجهات سرطانزا در حین تولید آلومینیوم دشوار است [5International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 100F (2012)].

سایر عوارض جانبی مرتبط با مواجهه PAH در انسانها و حیوانات مشاهده شده است [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)]. بسته به نحوه مواجهه، مواجهه با PAH با کاهش کارکرد ریه، التهاب و زخم های پوستی و کاهش کارکرد سیستم ایمنی ارتباط داشت [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)].

طبقه بندی PAHها و مواجهات شغلی مرتبط توسط IARC [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 92 (2006) (PDF)]

کاربردهای اصلی

PAH ها در درجه اول محصولات فرعی احتراق ناقص و تولید و فراوری محصول بنزین هستند. بیشتر PAH های خالص برای اهداف تجاری استفاده نمی شوند به استثنای کاربرد در آزمایشگاه های تحقیقاتی [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)،3National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Polycylic Acomatic Hydrocarbons (2014) (PDF)].

برخی از PAH های خالص، مانند آنتراسن و آسنتافتن، برای تهیه رنگ مو و تهیه محصولات دارویی استفاده می شوند [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)].

PAH ها در قیرزغالسنگ و سایر محصولات بدست آمده از قیرزغالسنگ مانند قطران قیرزغالسنگ، کریزوت، بیتومن و آسفالت، وجود دارند [3National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Polycylic Acomatic Hydrocarbons (2014) (PDF)]. قیرزغالسنگ و محصولات قیرزغالسنگ می توانند بعنوان سوخت، در جاده و سنگفرش، در تهیه الکترود کربن و نگهداری از چوب استفاده شوند [3National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Polycylic Acomatic Hydrocarbons (2014) (PDF)].

مروری کلی بر مواجهات زیست محیطی

مواجهه زیست محیطی با PAH ها در درجه اول از طریق استنشاق دود تنباکو، دود آتش سوزی چوب و هوای آلوده و همچنین مصرف آب آلوده و غذاهای مختلف اتفاق می افتد. مواجهه پوستی از طریق تماس با چوب پرداخت شده با کریزوت، دوده یا قیر نیز می تواند اتفاق بیفتد [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 92 (2006) (PDF)،3National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Polycylic Acomatic Hydrocarbons (2014) (PDF)].

در سال 1990، آتش سوزی جنگل ها، بزرگترین منبع طبیعی PAH ها در محیط زیست کانادا بود که تقریبا 47 درصد از کل انتشارات جوی را به خود اختصاص می داد [4Health Canada. Priority Substances List assessment report (CEPA) for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (1994) (PDF)]. شدت حریق های بزرگ احتمالا، منبع مهمی از PAH ها است [6Ahad JME, Jautzy JJ, Cumming BF, Das B, Laird KR, Sanei H. “Sources of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) to northwestern Saskatchewan lakes east of the Athabasca oil sands.” Org Geochem 2015;80:35-45]. سایر منابع طبیعی PAH عبارتند از آتشفشان، نفت خام، نفت شیل [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)].

PAH ها در غذاها، جو و گندم دوسر و غلات، گوشت ها وسبزیجات دوداندود، کباب شده، سرخ شده، غذاهای کباب شده روی آتش ذغال (مخصوصا مواردی که در نواحی آلوده رشد کرده اند) مشاهده می شوند [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)،3National Toxicology Program (NTP). 14th report on carcinogens for Polycylic Acomatic Hydrocarbons (2014) (PDF)]. در میان مردم عادی، منابع غذایی می توانند تا 70درصد از مواجهه با PAH ها در افراد غیرسیگاری نقش داشته باشند [7Rengarajan T, Rajendran P, Nandakumar N, Lokeshkumar B, Rajendran P, Nishigaki I. “Exposure to polycyclic aromatic hydrocarbons with special focus on cancer.” Asian Pac J Trop Biomed 2015;5(3):182-189.].

مواجهات شغلی

استنشاق و مواجهه پوستی، راه های اصلی مواجهه با PAH ها در محیط های شغلی هستند [2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)].

بزرگترین گروه های صنعتی که در معرض مواجه هستند عبارتند از رستوران ها، مراکز نگهداری و تعمیر اتومبیل و پمپ بنزین ها.

بزرگترین گروه های شغلی که در معرض مواجهه با PAH ها هستند، آشپزها هستند زیرا در حین پخت غذا، PAH ها در آشپزخانه منتشر می شوند. سایر کارگران تهیه غذا از جمله سرآشپزها نیز ممکن است با این مواد مواجه شوند. تکنسین های سرویس اتومبیل و مکانیک ها و آتش نشان ها نیز ممکن است در کنار کارگران فعال در زمینه تولید و تقطیر قیرزغالسنگ، تولید کک، سنگفرش یا کف پوش بام با استفاده از قیرزغالسنگ، نگهداری از چوب حاوی کریزوت، تولید آلومینیوم، تهیه الکترود کربن، معدنکاری، فلزکاری، تولید کربید کلسیم، زباله سوزان شهری، صنایع بنزین، تولید و حمل مواد شیمیایی، صنایع الکتریکی و تمیز کردن دودکش، در معرض مواجهه با این ماده باشند [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 92 (2006) (PDF)،2Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH) (1995)].

در برخی صنایع، مانند تولید آلومینیوم، میزان بنزو {a} پیرین می تواند به µg/m³ 100 برسد که بیش از 10 هزار برابر بیشتر از غلظت هوای محیط معمولی است [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 92 (2006) (PDF)]. بر اساس پروژه بار سرطان شغلی در کانادا، بر اساس مواجهات گذشته (2001-1961)، مواجهه شغلی با PAH ها منجر به تقریبا 130 سرطان ریه، 50 سرطان پوست و احتمالا 80 سرطان مثانه مشکوک در هر سال در کانادا می شود [8Labrèche F, Kim J, Song C, Pahwa M, Calvin BG, Arrandale VH, McLeod CB, Peters CE, Lavoué J, Davies HW, Nicol AM. “The current burden of cancer attributable to occupational exposures in Canada.”. Prev Med 2019;122:128-39.،9Occupational Cancer Research Centre. Burden of Occupational Cancer (2017)]. این مقدار تا 6/0 درصد از تمام سرطان های ریه، 1/0 درصد از تمام سرطان های پوست و 1 درصد از تمام سرطان های مثانه ای که هر ساله تشخیص داده می شود را شامل می شود. بیشتر سرطانهای مرتبط با PAH در میان کارگران در بخش های تولید و ساخت و ساز اتفاق می افتند. مواجهه با PAH مربوط به محل کار باعث تقریبا 183 میلیون دلار هزینه در بیمارانی می شود که در سال 2011 سرطان ریه، پوست غیر ملانوا و مثانه مشکوک آنها تشخیص داده شد [9Occupational Cancer Research Centre. Burden of Occupational Cancer (2017)].