اطلاعات کلی
بیتومن، محصول پالایش نفت است که مایع یا جامدی سیاه رنگ و غلیظ است [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 103 (2013) (PDF)]. بیتومن، آسفالت یا بیتومن آسفالت نیز نامیده می شود [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 103 (2013) (PDF)]. اما در این مقاله، بیتومن را نباید با آسفالت سنگفرش (که ترکیبی از بیتومن، شن و سنگ است) اشتباه گرفت [2Lauby-Secretan B, Baan R, Grosse Y, Ghissassi FE, Bouvard V, Benbrahim-Tallaa L, Guha, N, Galichet L, Straif K. Bitumens and bitumen emissions, and some heterocyclic polycyclic aromatic hydrocarbons.” The Lancet Oncol 2011;12(13):1190-1191]. روی بیتومن های اکسید شده یا پالایش شده با هوا-بخار، فرایندی انجام شده که در آن هوای داغ به روی این ماده وزیده می شود تا ویژگی مطلوبی برای کاربردهای صنعتی پیدا کند [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 103 (2013) (PDF)،3International Program on Chemical Safety (IPCS) INCHEM. Concise International Chemical Assessment Document: Asphalt (Bitumen) (2004)]. بیتومن به شکل رسوبات طبیعی نیز تشکیل می شود [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 103 (2013) (PDF)].
به طور کلی، بیتومن از هیدروکربن های غیرفرار و مشتقات آنها تشکیل می شود [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 103 (2013) (PDF)،4US Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Health Effects of Occupational Exposure to Asphalt (2000) (PDF)]. ترکیب شیمیایی بیتومن هم به منبع نفت خام و هم فرایند پالایش بستگی دارد [3International Program on Chemical Safety (IPCS) INCHEM. Concise International Chemical Assessment Document: Asphalt (Bitumen) (2004)].
آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) بیتومن را بر اساس انواع مشاغل مورد انتظار برای کار با گونه های بیتومن طبقه بندی کرد. مواجهه با بیتومن سخت و انتشارات آن در محل کار و در حین کار با آسفالت مصطک توسط IARC بعنوان گروه 2B ، موادی که ممکن است برای انسان سرطانزا باشند، طبقه بندی شد [2Lauby-Secretan B, Baan R, Grosse Y, Ghissassi FE, Bouvard V, Benbrahim-Tallaa L, Guha, N, Galichet L, Straif K. Bitumens and bitumen emissions, and some heterocyclic polycyclic aromatic hydrocarbons.” The Lancet Oncol 2011;12(13):1190-1191]. IARC مواجهه شغلی با بیتومن اکسید شده و انتشارات آن را در حین کف سازی پشت بام بعنوان گروه 2A، موادی که احتمالا برای انسان سرطانزا باشند، طبقه بندی کرد. IARC مواجهه شغلی با بیتومن خام و انتشارات آن در حین سنگفرش کردن جاده را بعنوان گروه 2B، موادی که ممکن است برای انسان سرطانزا باشند، طبقه بندی شد. اگرچه شاخصی از نرخ افزایش سرطان ریه و پوست در حیوانات و انسانها وجود دارد، اما مطالعات همه گیرشناسی بواسطه مواجهه همزمان با قیرزغالسنگ، هیدروکربن های پلی آروماتیک (PAHs)، اگزوز موتور دیزلی و سایر موارد مورد استفاده درمشاغل بازبینی شده، فراگیر بوده اند [2Lauby-Secretan B, Baan R, Grosse Y, Ghissassi FE, Bouvard V, Benbrahim-Tallaa L, Guha, N, Galichet L, Straif K. Bitumens and bitumen emissions, and some heterocyclic polycyclic aromatic hydrocarbons.” The Lancet Oncol 2011;12(13):1190-1191]. بیتومن هایی که به طور طبیعی تشکیل می شوند مانند آن دسته ای که در آلبرتای شمالی یافت می شوند [3International Program on Chemical Safety (IPCS) INCHEM. Concise International Chemical Assessment Document: Asphalt (Bitumen) (2004)]، توسط مونوگراف IARC از نظر بیتومن ارزیابی نشدند.
عوارض مخرب غیرسرطانی ناشی از مواجهه با بیتومن عبارتند از سوزش چشم، راه تنفس و پوست [3International Program on Chemical Safety (IPCS) INCHEM. Concise International Chemical Assessment Document: Asphalt (Bitumen) (2004)،4US Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Health Effects of Occupational Exposure to Asphalt (2000) (PDF)]. ممکن است بیتومن داغ باعث سوزش پوست نیز شود [3International Program on Chemical Safety (IPCS) INCHEM. Concise International Chemical Assessment Document: Asphalt (Bitumen) (2004)].
کاربردهای اصلی
بیش از 80 درصد از بیتومن ها در اشکال مختلف ساخت و ساز و محافظت از جاده استفاده می شوند [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 103 (2013) (PDF)،2Lauby-Secretan B, Baan R, Grosse Y, Ghissassi FE, Bouvard V, Benbrahim-Tallaa L, Guha, N, Galichet L, Straif K. Bitumens and bitumen emissions, and some heterocyclic polycyclic aromatic hydrocarbons.” The Lancet Oncol 2011;12(13):1190-1191]. بیتومن ها در کف سازی پشت بام، ضدآب سازی، عایق سازی، رنگ ها، چسب ها، پایه چمن مصنوعی و مواد عایق صدا نیز استفاده می شوند [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 103 (2013) (PDF)،3International Program on Chemical Safety (IPCS) INCHEM. Concise International Chemical Assessment Document: Asphalt (Bitumen) (2004)،4US Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Health Effects of Occupational Exposure to Asphalt (2000) (PDF)].
مروری کلی بر مواجهات زیست محیطی
داده های محدودی در رابطه با غلظت بیتومن در آب آشامیدنی، غذا و خاک وجود دارد [3International Program on Chemical Safety (IPCS) INCHEM. Concise International Chemical Assessment Document: Asphalt (Bitumen) (2004)]. احتمال آن بیشتر است که مردم عادی در معرض مواجهه با گاز بیتومن قرار بگیرند تا بیتومن به شکل مایع یا جامد. منابع مواجهه زیست محیطی عبارتند از استنشاق انتشارات ناشی ازتولید صنعتی و استفاده از بیتومن مانند کارخانجات ترکیب آسفالت و سنگفرش جاده [3International Program on Chemical Safety (IPCS) INCHEM. Concise International Chemical Assessment Document: Asphalt (Bitumen) (2004)]. هرزآبهای جاده های سنگفرش شده با بیتومن می تواند حاوی سطوح کمی هیدروکربن آروماتیک چندحلقه ای (PAH) باشد [3International Program on Chemical Safety (IPCS) INCHEM. Concise International Chemical Assessment Document: Asphalt (Bitumen) (2004)]، و از راه پوست یا استنشاق منجر به مواجهه بالقوه شود.
بیتومن برای فهرست ملی انتشار آلاینده ها (NPRI) در کانادا قابل گزارش نیست [5Environment and Climate Change Canada. National Pollutant Release Inventory (NPRI) Facility Search (Substance name: ‘Bitumen’)]. جستجوی پایگاه داده محصولات خانگی ایالات متحده (جستجوی اصطلاح “بیتومن”) بیش از 60 محصول حاوی بیتومن را بعنوان ماده اولیه نشان داد که همه محصولات آسفالت بودند [6US Household Products Database (HPD). Household Products (Search term: ‘Bitumens’)].
مروری کلی بر مواجهات شغلی
استنشاق گاز و غبار بیتومن، مهمترین راه مواجهه با این ماده در محل کار است [7US National Library of Medicine. Hazardous Substances Data Bank (HSDB) (Search term: ‘Asphalt’)]. برای بیتومن های استفاده شده در دماهای پایین تر، مانند بیتومن مایع، بیتومن مخلوط و شیرابه بیتومن، نیز ممکن است تماس معمول پوستی اتفاق بیفتد [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 103 (2013) (PDF)].
بزرگترین گروه های صنعتی که در معرض مواجهه با این ماده قراردارند عبارتند از افراد فعال در ساخت و ساز بزرگراه، پل و خیابان و پس از آن پیمانکاران فنداسیون، نماکاران و کار کنندگان با تجهیزات ساختمانی. بزرگترین گروه های شغلی که در معرض مواجهه قرار دارند عبارتند از افرادی که در فرایند ساخت و ساز کمک می کنند، نیروهای کار فعال در این زمینه و اپراتورهای تجهیزات سنگین، کف سازان پشت بام و توفال کوبان. سایر مشاغلی که به طور بالقوه در معرض مواجهه با بیتومن قرار دارند عبارتند از کسانی که در پالایشگاه ها، کارخانجات ترکیب آسفالت و تولید مواد کف سازی پشت بام فعال هستند [1International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 103 (2013) (PDF)،3International Program on Chemical Safety (IPCS) INCHEM. Concise International Chemical Assessment Document: Asphalt (Bitumen) (2004)] و همچنین کارگرانی که حمل و انبار بیتومن را انجام می دهند [7US National Library of Medicine. Hazardous Substances Data Bank (HSDB) (Search term: ‘Asphalt’)].
استراتژی های کاهش مواجهه عبارتند از انتخاب درست نوع/اندازه دیگ، استفاده از آسفالتی که مقدار کمی از آن به گاز تبدیل می شود و استفاده از ابزارهای کنترل دما برای کاهش انتشارات گاز ناشی از آسفالت [8US Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Asphalt Fume Exposures During the Application of Hot Asphalt to Roofs, Current Practices for Reducing Exposures (2003) (PDF)].