خلاصه
- آفتکشی است که در زمینههای کشاورزی و تجاری استفاده میشود.
- سرطانهای مرتبط: لنفومای غیرهاجکین1 (نوعی سرطان خون)، سرطان پروستات (شواهد محدود)
- مهمترین راههای قرارگیری در معرض آن: تنفس، تماس پوستی
- موارد استفاده: کنترل آفات در محصولات زراعی و بلوبری و در انبار غلات، کاهدان و سیلوها؛ کنترل اضطراری آفاتی خاص در میوهها و انواع توت.
قرارگرفتن در معرض این آفتکش به دلایل شغلی: کارگران مزرعه، افرادی که مسئول سمپاشی هستند و افرادی که مسئولیت کنترل پشهها را برعهده دارند، از جمله افرادی هستند که احتمال قرار گرفتن در معرض این آفتکش در آنها زیاد است.
قرارگرفتن در معرض این آفتکش به دلایل محیطی: از طریق هوای آلوده نزدیک محلهای سمپاشی یا تماس با اشیائی که مالاتیون بر روی آنها مانده است.
اطلاعات عمومی
مالاتیون حشرهکشی آلی و فسفاته است. حالت ظاهری این حشرهکش از حالت بدون رنگ تا مایعی کهربایی متغییر است و بویی تند شبیه بوی راسو یا شبیه بوی سیر دارد. همچنین مالاتیون را با نام شیمایی آن که اُ،اُ- دیمتیل دیتیوفسفاتِ دیاتیل مرکاپتوسوسینات2 است نیز میشناسند [1National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). Pocket Guide to Chemical Hazards with the].
مالاتیون در کشاورزی و بخش خانگی بهعنوان حشرهکشی با طیف عملکردی وسیعی استفاده میشود. همچنین از این آفتکش برای کنترل مگس میوه و کنترل جمعیت پشههای بالغ استفاده میشود [2Gervais JA, Luukinen B, Buhl K, Stone D. National Pesticide Information Center (NPIC)’s Malathion Technical Fact Sheet (2009) (PDF)]. آژانس بینالمللی تحقیق بر روی سرطان (IARC)3 در ارزیابی پنج حشرهکش آلی فسفاته که در سال 2015 انجام داد، طبقهبندی مالاتیون را به گروه 2A (احتمالا سرطانزا برای انسان) تغییر داد [3International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph Volume 112: evaluation of five organophosphate insecticides and herbicides (2015) (PDF)]. این آژانس بهدلیل شواهد محدودی که در خصوص ایجاد سرطانهای لنفومای غیرهاجکین و پروستات در انسان وجود دارد به این جمعبندی رسید [4Waddell BL, Zahm SH, Baris D, Weisenburger DD, Holmes F, Burmeister LF, Cantor KP, Blair A. “Agricultural use of organophosphate pesticides and the risk of non-Hodgkin’s lymphoma among male farmers (United States)”. Cancer Causes and Control 2001;12:509-517.،5McDuffie HH, Pahwa P, McLaughlin JR, Spinelli JJ, Fincham S, Dosman JA, Robson D, Skinnider LF, Choi NW. “Non-Hodgkin’s lymphoma and specific pesticides exposures in men: cross-Canada study of pesticides and health.” Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2001;10(11):1155-1163.،6Eriksson M, Hardell L, Carlberg M, Akerman M. “Pesticide exposure as risk factor for non-Hodgkin lymphoma including histopathological subgroup analysis.” Int J Cancer 2008;123:1657-1663.،7Band PR, Abanto Z, Bert J, Lang B, Fang R, Gallagher RP, Le ND. “Prostate cancer risk and exposure to pesticides in British Columbia farmers.” Prostate 2011;71:168-183.،8Koutros S, Beane Freeman LE, Lubin JH, Heltshe SL, Andreotti G, Barry KH, DellaValle CT, Hoppin JA, Sandler DP, Lynch CF, Blair A, Alavanja MC. “Risk of total and aggressive prostate cancer and pesticide use in the Agricultural Health Study.” Am J of Epidemiol 2013;177:59-74.]. همچنین در پژوهشهای انجام شده در مقیاس آزمایشگاهی و نیز در حیوانات، شواهد کافی در خصوص سرطانزا بودن مالاتیون، آسیبرسانی به دیاِنآ و آسیب به کروموزوم و اختلالات هورمونی وجود داشت [9Cabello G, Valenzuela M, Vilaxa A, Durán V, Rudolph I, Hrepic N, Calaf G. “A rat mammary tumor model induced by the organophosphorous pesticides parathion and malathion, possibly through acetylcholinesterase inhibition.” Environ Health Perspect 2001;109:471-479.،10US Environmental Protection Agency (EPA).Review of the Histopathology Assessment of Nasal Tissues for the Malathion 18-Month Oral Carcinogenicity Study in Mice (1999) (PDF)]. آنزیم کولیناستراز مسئول شکستن استیلکولین در سیستم عصبی انسانها، حیوانات و حشرات است و مالاتیون بهصورت برگشتناپذیر به این آنزیم متصل میشود [11US National Library of Medicine. Hazardous Substance Database (HSDB) (Search term: malathion)]. مالاتیون میتواند به مالاکسون(ترکیبی که ذاتا سمیت بیشتری دارد) متابولیزه شود [11US National Library of Medicine. Hazardous Substance Database (HSDB) (Search term: malathion)]. پژوهشهایی که برروی انسان انجام شده است نشان میدهند که مالاتیون فعالیت کولیناستراز را کاهش میدهد و نیز سبب ایجاد علائم تنفسی، گوارشی و عصبی میشود [2Gervais JA, Luukinen B, Buhl K, Stone D. National Pesticide Information Center (NPIC)’s Malathion Technical Fact Sheet (2009) (PDF)،12Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Public Health Statement: Malathion (2003)]. اگرچه مالاتیون در حیوانات بهعنوان اختلاگر شناختهشدهی غدد درونریز، عامل تراتوژن (مختلکنندهی رشد جنین یا رویان (مراحل پایانی جنین)) و عامل ناباروری است [12Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Public Health Statement: Malathion (2003)،13Pournourmohammadi S, Farzami B, Ostad SN, Azizi E, Abdollahi M. “Effects of malathion subchronic exposure on rat skeletal muscle glucose metabolism.” Environ Toxicol Pharmacol 2005;19:191-196.،14da Silva AP, Meotti FC, Santos AR, Farina M. “Lactational exposure to malathion inhibits brain acetylcholinesterase in mice.”Neurotoxicology 2006;27:1101-1105.،15Piper S, Scarano L, Arthur J, Birchfield N. United States Environmental Protection Agency (US EPA)’s Revised Human Health Risk Assessment for the Reregistration Eligibility Decision Document (RED) Malathion (2006) (PDF)] اما این اثرات هنوز در پژوهشهای انسانی تائید نشدهاند.
استفادههای اصلی
مالاتیون در کشاورزی و بخش خانگی و تجاری بهعنوان حشرهکشی با طیف عملکردی وسیعی استفاده میشود. میتوان این ماده را بهصورت اسپری، قرص، پودری، شامپو و لوسیون فرموله کرد [16Health Canada. Pest Management Regulatory Agency (PMRA)’s Re-evaluation Decision RVD2012-10, Malathion (2012)،17National Pesticide Information Centre (NPIC). Malathion General Fact Sheet (2010) (PDF)].
دیدگاه کلی در خصوص قرارگرفتن در معرض مالاتیون به دلایل محیطی
ممکن است عموم مردم از طریق تنفس یا تماس با اشیائی که باقیماندهی مواد شیمیایی بر روی آنها وجود دارد، در معرض مالاتیون قرار بگیرند [11US National Library of Medicine. Hazardous Substance Database (HSDB) (Search term: malathion)]. همچنین خوردن غذاهای آلوده شده یا نوشیدن آب آلوده شده میتواند سبب قرار گرفتن در معرض مالاتیون شود [18Canadian Food Inspection Agency. Chemical Residues in Food (2016)].
ممکن است رهایش ناشی از استفاده تصادفی یا عمدی مالاتیون و نیز کارخانههای سازندهی این ماده، محیطزیست را آلوده کنند [11US National Library of Medicine. Hazardous Substance Database (HSDB) (Search term: malathion)]. اگر مالاتیون در هوا رها شود، ممکن است بهصورت غبار(ذرات) یا بخار در هوا بماند. فاز بخار این مادهی شیمیایی به رادیکالهای هیدروکسل شکسته میشود که نیمه عمر آن پنج ساعت است [11US National Library of Medicine. Hazardous Substance Database (HSDB) (Search term: malathion)]. فاز ذرات این ماده توسط باران یا بهخودی خود به خاک یا آب وارد میشود. نیمه عمر مالاتیون در خاک 1 تا 17 روز است. این ماده در خاک یا ممکن است به اتمسفر برگردد، یا به ذرات خاک متصل میشود، یا توسط گیاهان جذب میشود یا توسط میکروبهای خاک متابولیزه میشود [19Getenga ZM, Jondiko JIO, Wandiga SO, Beck E. “The dissipation of malathion and dimethoate from the pea plants (Pisum sativum) under controlled conditions.” Toxicol Environ Chem 2000;77:219-228.]. مالاتیون در آب نیز به رسوبات متصل میشود و در این حالت نیمه عمر آن ده روز است. نیمه عمر این ماده در دریاها دو روز است [11US National Library of Medicine. Hazardous Substance Database (HSDB) (Search term: malathion)]. پدیدهی زیست انباشگی تجمعی4 در مالاتیون وجود ندارد [11US National Library of Medicine. Hazardous Substance Database (HSDB) (Search term: malathion)].
دیدگاه کلی در خصوص قرارگرفتن در معرض مالاتیون به دلایل شغلی
اصلیترین مسیرهای قرارگیری در معرض مالاتیون به دلایل شغلی، تنفس و جذب پوستی است. این مشکل در حین مخلوط کردن، بارگیری یا استفاده از آفتکش میتواند بهوقوع بپیوندد [20US Environmental Protection Agency (EPA). Occupational Pesticide Handler Exposure Data (2013)]. افرادی که بیشتر از سایرین به دلایل شغلی در معرض مالاتیون قرار دارند عبارتند از کارگران مزرعه، افرادی که مسئول آفتکشی هستند و آنهایی که وظیفهی کنترل پشهها را برعهده دارند [11US National Library of Medicine. Hazardous Substance Database (HSDB) (Search term: malathion)،21Kongtip P, Sasrisuk S, Preklang S, Yoosook W, Sujirarat D. “Assessment of occupational exposure to malathion and bifenthrin in mosquito control sprayers through dermal contact.” J Med Assoc Thai 2013;96:S82 -91.].
1Non-Hodgkin lymphoma
2O,O-dimethyl dithiophosphate of diethyl mercaptosuccinate
3The International Agency for Research on Cancer
4biomagnify or bioaccumulate